Εδώ στο Κούριο αυτό που τουλάχιστον νιώθω εγώ είναι ότι πάνω σ’ αυτό τον σκελετό, σ’ αυτή την ανοικτή δομή, δίπλα από την ορχήστρα, που έχουμε το χορό της ανθρώπινης φωνής, η οποία μετατρέπει, μεταμορφώνει, δίνει αξία στον λόγο και αποκτά μια διαχρονικότητα. Έχει ενδιαφέρον αυτό το μίγμα της πέτρας με τη φύση, πέτρα τοποθετημένη μ’ έναν ανθρώπινο τρόπο, που προέρχεται από τη φύση, τα δύο γαλάζια μπορούμε ν’ ακούσουμε πώς σκεφτόταν οι άλλοι. Συνήθως σ’ ένα χώρο σκεφτόμαστε πώς σκέφτονται οι άλλοι του τώρα. Εδώ μπορούμε να σκεφτούμε ότι υπήρχαν παραστάσεις πριν αιώνες και μιλούσαν οι ηθοποιοί λόγω της σκηνοθεσίας, μιλούσαν σ’ αυτό το κοινό, είμαστε κι εμείς καθησμένοι τώρα, τους έλεγαν πράγματα, υπήρχε αποδοχή, αναρωτιόντουσαν μήπως είναι ακραία, τι υπονοεί ο συγγραφέας, το μυθικό στοιχείο που μας δίνει ένα πάχος όσον αφορά το θέμα της ιστορίας, δηλαδή τα πρώτα σκέλη της ιστορίας που σιγά σιγά θα αποκτήσουν μια ιστορικότητα και σ’ αυτή την ανοικτή δομή και είναι σημαντικό σαν ορολογία, η ορολογία του Umberto Eco, γιατί είναι ανοικτή δομή με την έννοια ότι δεν είναι κλειστός ο χώρος και πρέπει να κάνεις κάτι να παραβιάσεις, είναι καθαρά προσφορά. Για μένα είναι αυτό ο χώρος της Διδασκαλίας, δηλαδή, είναι ανοικτό, μπορεί οποιοσδήποτε να καθίσει, μπορεί οποιοσδήποτε ν’ ακούσει, μπορεί όποιος θέλει να σηκωθεί για να παίξει τον ρόλο του, αν τον ξέρει, αν τον έχει μάθει, να τον ερμηνεύσει με τον δικό του τρόπο και να πει και τα δικά του, να μείνει αυτή η ερμηνεία στη μνήμη των ανθρώπων, των συνανθρώπων, αλλά το θέατρο θα είναι ακόμα εδώ και μετά, θα είναι για άλλη παράσταση. Για πόσες παραστάσεις είναι φτιαγμένο ένα θέατρο; Δηλαδή είναι σαν να παίρνεις ένα σπίτι κι αναρωτιέσαι, πόσοι άνθρωποι θα ζήσουν εδώ; Και πόσα χρόνια; Στο θέατρο πάμε κατευθείαν τώρα για χιλιετία. Και λες, θέλω μια δομή η οποία να είναι ανοικτή και να μην προστατεύεται, γιατί είναι η ίδια προστασία. Είναι σαν να λες ποια είναι η ασπίδα της ασπίδας; Και να έχεις αυτή  την ασπίδα ανοικτή η οποία να σου επιτρέπει να ζήσεις τα δικά σου, να τα δημιουργήσεις, να μπορείς να τα ξαναπαίξεις πολυλυκλικά, στον ίδιο χώρο, μετά από αιώνες ή ακόμα και χιλιετίες και ν’ ακούσουν οι άνθρωποι τον ίδιο λόγο, τις ίδιες φράσεις, τις ίδιες προτάσεις, τις ίδιες λέξεις, το ίδιο αλφάβητο και να ζεις το θαύμα της διαχρονικότητας, στον ίδιο χώρο. Αλλά θα μου πείτε, υπάρχουν και αλλαγές, τροποποιήσεις, αυτό είναι και το θέμα της συντήρησης, αλλά αυτό που έχει σημασία είναι ότι γενιές ανθρώπων συντηρούν και παίζουν στον ίδιο χώρο. Μοιάζει λίγο με τη Βουλή, μοιάζει λίγο με ναό, αλλά είναι ανοικτός, δηλαδή δεν έχει τρούλο κλειστό, δεν υπάρχει χώρος για συζήτηση, είναι όμως δημοκρατικό, με ποια έννοια, απευθύνεται σε όλους. Όποιος θέλει έρχεται να το ακούσει, δεν του αρέσει, φεύγει. Είναι ένας ανοικτός λόγος, χωρίς λογοκρισία, ο οποίος μάς επιτρέπει να είμαστε πιο ανθρώπινοι. Οι άνθρωποι άμα αγαπούν το θέατρο, είναι δύσκολο να μην είναι ανθρώπινοι. Όταν λέμε, ας πούμε, ότι όσο πιο πολλές γλώσσες ξέρουμε τόσο πιο ανθρώπινοι είμαστε, νομίζω ότι είναι το ίδιο με τις παραστάσεις. Γιατί ζούμε μια ζωή, μπορούμε όμως να δούμε πολλές παραστάσεις, ο ηθοποιός μπορεί να αποκτήσει και μια μορφή πολλαπλότητας, γιατί παίζει πολλούς ρόλους και μετά θυμάται και μετά έρχεται στον ίδιο χώρο και λέει, τώρα που θα περπατήσω πάνω στη σκηνή, ποιο πρόσωπο θσ είμαι; Θα είναι όλα τα πρόσωπα μαζί, θα έχει μεγαλύτερο βάρος, βαθύτητα μνήμης και το άλλο που νιώθω σε ένα αρχαίο θέατρο είναι ότι δεν μας λέει ποτέ γεια σας. Μας λέει πάντοτε, καλώς ήλθατε. Είναι τεράστια αυτή η προσφορά. Δηλαδή όποια μέρα, όποια ώρα και να έρθεις, σε περιμένει. Και δεν περιμένει να φύγεις, περιμένει να τελειώσεις το έργο σου. Και μετά το αξιολογεί και λέει, εντάξει, καλά τα πήγε, θα μπει τώρα ο επόμενος. Άρα έχει αυτό το πολυλυκλικό στοιχείο που μάς αγγίζει και δεν είναι τυχαίο που η Ανθρωπότητα αγαπάει τόσο πολύ αυτούς τους χώρους, όχι μόνο τώρα αλλά διαχρονικά. Γιατί άμα θέλαμε να ψάξουμε χώρους πάνω στη γη που να λες αυτό είναι της Ανθρωπότητας, είναι εύκολο να το κάνεις μ’ ένα αρχαίο θέατρο, γιατί οι κοινωνίες φεύγουν σαν φέτες και αυτό μένει. Άρα μπορείς να πεις μετά να κάνεις τον ξεναγό, να κάνεις τον αρχαιολόγο, να πεις ότι η τάδε εποχή έκανε αυτό, η τάδε εποχή έκανε το άλλο, εντάξει, τα δεχόμαστε. Είναι όπως θα πάρεις έναν άνθρωπο και θα του λες όταν ήταν 5 χρονών έκανε αυτό, όταν ήταν 10 χρονών…, αλλά συζητάς με ποιον άνθρωπο; Συζητάς με όλους αυτούς μαζί. Είναι μια μοναδική πολλαπλότητα και εδώ έχουμε και μερικά δομικά, επειδή μιλάμε και για εξωτερική αρχιτεκτονική. Είναι ενδιαφέρον όταν η εσωτερική αρχιτεκτονική είναι εξωτερική. Δηλαδή έχουμε καθίσματα, για να βλέπουν και σπάζουμε τα καθίσματα για να πηγαίνουμε στα καθίσματα, γι’ αυτό βάζουμε σκάλες. Έχουμε ανοίγματα, για να ερχόμαστε ξαφνιάζοντας τους άλλους. Έχουμε εξόδους, μπορεί να είναι και είσοδοι. Έχουμε το άνω διάζωμα. Όλες αυτές οι δομές είναι φτιαγμένες σαν μια σκακιέρα. Δεν υπάρχει τίποτα το κρυφό, είναι ποιος θα  το χρησιμοποιήσει. Και μετά ποιος θα το σεβαστεί. Ας πούμε, κάθεσαι εδώ, έχεις την όρεξη, μπορείς να κατεβείς κατευθείαν, αλλά άμα το σεβαστείς πρέπει να περάσεις από πλάγια για να πάρεις τη σκάλα. Γιατί κάποιος πήγε και λάξευσε αυτή την πέτρα για να πας εσύ. Δηλαδή σ’ έχει βάλει από πού να βάλεις τα βήματά σου. Ενώ εκεί πέρα σου έχει πει, εκεί θα βάλεις τον κώλο σου. Πόσοι άνθρωποι ασχολούνται μόνο με τον δικό τους κώλο. Το αρχαίο θέατρο ασχολείται με τον κώλο των άλλων. Δηλαδή, άμα το σκεφτείτε ορθολογικά, είναι μια σειρά από κώλους και μάλιστα μετράμε το φάρδος, 50 εκατοστά. Δηλαδή, τι προσπαθώ να πω. Η μονάδα στο αρχαίο θέατρο είναι ο άνθρωπος. Δηλαδή όταν κάθεσαι έτσι, φαίνεται λίγο πιο κοντό, δεν είχαν τα ίδια μεγέθη, είναι το ύψος που έχεις, σε βολεύει. Άμα πας λίγο πιο πίσω θα είναι τα πόδια του άλλου. Δηλαδή ουσιαστικά είναι, βάζετε πολλούς ανθρώπους, τους μαζεύετε και μετά τους λέτε, μην κουνιέστε, θα το κάνουμε πέτρινο. Μετά τους βγάζετε και το ίχνος τους είναι τα πόδια τους, είναι ο πισινός τους, είναι τα βήματά τους, είναι η θέα τους, που τελικά φτιάχνει, με τον πιο ανθρώπινο τρόπο, μια δομή η οποία είναι υπερανθρώπινη. Όταν τα ερμηνεύεις με αυτό τον τρόπο, λες, σίγουρα η Ανθρωπότητα παίζει εδώ. Δηλαδή, εσείς, ο καθένας, το βλέπουμε σε τακτικό επίπεδο, δηλαδή να έχεις το κάθισμά σου, μετά έχεις το επιχειρησιακό, πού θα καθίσεις, δίπλα από ποιον, μετά είναι η θέση σου η στρατηγική να βλέπεις τους άλλους. Και τελικά έχεις μετά μια υψηλή στρατηγική η οποία είναι, ας το φτιάξουμε, χωρίς να ξέρουμε ακριβώς για ποιους θα είναι. Αλλά αυτοί που θα έρχονται να ακούσουν θέατρο, πρέπει να είναι κομμάτια της Ανθρωπότητας. Άρα δεν είναι ένα δώρο για τώρα, είναι ένα δώρο για το μέλλον και γι’ αυτό εδώ νιώθω πολύ τη μνήμη μέλλοντος και γι’ αυτό τα είπαμε μ’ αυτό τον τρόπο